Naarmate onze ouders ouder worden, komt vaak de vraag naar voren: hoe kunnen zij zo lang mogelijk thuis blijven wonen, veilig en comfortabel? Als kinderen willen we graag dat zij hun zelfstandigheid behouden en zich prettig voelen in hun eigen omgeving. Gelukkig zijn er verschillende manieren om dit mogelijk te maken, van professionele ondersteuning en valpreventie tot praktische hulpmiddelen die hun dagelijks leven makkelijker maken. In deze blog delen we essentiële tips en advies om ervoor te zorgen dat je ouders met vertrouwen thuis kunnen blijven wonen.
Betrokkenheid van de huisarts
De huisarts speelt een centrale rol bij het behouden van de gezondheid en zelfstandigheid van ouderen:
- Preventieve gezondheidschecks: Regelmatige gezondheidschecks kunnen helpen om potentiële problemen vroegtijdig te signaleren, zoals mobiliteitsproblemen of risico op vallen. Huisartsen werken vaak samen met fysiotherapeuten en ergotherapeuten om hierbij ondersteuning te bieden.
- Medicatiebegeleiding: Veel ouderen gebruiken verschillende medicijnen, wat risico’s op bijwerkingen en complicaties verhoogt. De huisarts kan helpen bij het optimaal afstemmen van medicatie en adviseren over mogelijke alternatieven die minder belastend zijn.
- Doorverwijzing naar specialisten: Indien nodig kan de huisarts doorverwijzen naar andere zorgprofessionals, zoals een geriater, specialist ouderengeneeskunde of thuiszorgteam, voor extra ondersteuning.
Schakel een ouderenadviseur in
Een ouderenadviseur kan ouderen op allerlei manieren ondersteunen, zoals bij welzijn, wonen, zorg, inkomen en rechten. Er zijn vrijwillige ouderenadviseurs (VOA’s) en beroeps ouderenadviseurs (BOA’s), die ieder hun eigen specialisaties en taken hebben. Een ouderenadviseur kan helpen bij vragen over bijvoorbeeld het aanvragen van subsidies, het invullen van formulieren, het aanpassen van de woning of het regelen van zorg.
Wat is het verschil tussen een vrijwillige ouderenadviseur (VOA) en beroeps ouderenadviseur (BOA)?
Het verschil tussen een vrijwillige ouderenadviseur (VOA) en een beroeps ouderenadviseur (BOA) zit voornamelijk in hun opleiding, de aard van hun taken, en hun werkrelaties:
Vrijwillige ouderenadviseur (VOA):
- Taak: De VOA biedt op verzoek laagdrempelige hulp en advies bij praktische vragen over wonen, zorg, welzijn en inkomen. Ze helpen vooral bij eenvoudige vraagstukken, zoals het invullen van formulieren en doorverwijzing naar geschikte diensten.
- Opleiding: VOA’s zijn vrijwilligers, vaak zelf ouderen, die een korte cursus volgen van zes dagdelen. Ze werken meestal lokaal en zijn vaak aangesloten bij een ouderenbond.
- Kenmerken: Door hun leeftijd en ervaring kunnen VOA’s zich goed verplaatsen in de leefwereld van ouderen. Hun inzet is flexibel en gericht op de wensen van de oudere.
- Complexiteit: VOA’s focussen zich op eenvoudige, individuele hulpvragen.
Beroeps ouderenadviseur (BOA):
- Taak: BOA’s behandelen complexere vraagstukken, waarbij ze ouderen helpen bij het coördineren van zorg en ondersteuning, dagbesteding, en het bevorderen van zelfredzaamheid.
- Opleiding: BOA’s zijn professionals met een opleiding op HBO-niveau, vaak in maatschappelijk werk. Ze hebben meestal extra scholing in ouderenzorg en werken bij organisaties zoals welzijnsinstellingen of gemeentes.
- Kenmerken: BOA’s zijn specialistisch en deskundig in de zorg- en welzijnsbehoeften van ouderen, vooral van ouderen met een grotere zorgbehoefte. Ze hebben coördinerende en communicatieve taken en ondersteunen soms VOA’s.
- Complexiteit: BOA’s begeleiden vaak meervoudige of complexe hulpvragen en werken vanuit het belang van de cliënt, los van belangen van hun werkgever.
Wanneer schakel je een ouderenadviseur in?
Een ouderenadviseur kan worden ingeschakeld wanneer een oudere:
- Zelfstandig zaken niet meer goed kan regelen, zoals zorg, woningaanpassingen of financiële ondersteuning.
- Hulp nodig heeft om helderheid in vraagstukken te krijgen of ondersteuning zoekt om zelfredzaam te blijven.
- Een complexe hulpvraag heeft waarvoor coördinatie tussen verschillende diensten nodig is.
- Extra ondersteuning kan gebruiken, bijvoorbeeld bij eenzaamheid of gezondheidsproblemen.
Kortom, een ouderenadviseur biedt begeleiding en ondersteuning, zodat ouderen zo veel mogelijk de regie over hun leven behouden.
Lees meer over de ouderenadviseur op regelhulp.nl
Kijk alvast naar valpreventie
Volgens veiligheid.nl belandt elke vier minuten een 65-plusser op de spoedeisende hulp na een val. Dit is slechts het topje van de ijsberg, want het aantal valincidenten bij ouderen ligt veel hoger. Als je wilt dat je ouders veilig en zelfstandig thuis kunnen blijven wonen, is het essentieel om aandacht te besteden aan valpreventie. Dit houdt in: het aanpassen van de woning om struikelgevaar te verminderen, het verbeteren van de verlichting, het verwijderen van losse kleedjes, en het plaatsen van antislipmatten. Ook is het stimuleren van lichaamsbeweging, met name oefeningen gericht op balans en spierkracht, cruciaal. Regelmatige medische controles, bijvoorbeeld voor zicht en mobiliteit, en het bespreken van valrisico’s met zorgverleners dragen verder bij aan hun veiligheid.
De gemeente biedt waardevolle ondersteuning voor ouderen die langer thuis willen blijven wonen. Afhankelijk van de specifieke behoeften kan de gemeente via de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) het volgende regelen:
- Woningaanpassingen: Aanpassingen zoals trapliften en drempelhulpen kunnen (gedeeltelijk) worden vergoed.
- Huishoudelijke hulp en persoonlijke begeleiding: De gemeente biedt vaak hulp bij het huishouden en begeleiding bij dagelijkse activiteiten.
- Dagbesteding en sociale activiteiten: Gemeenten organiseren activiteiten om ouderen sociaal actief te houden.
- Mantelzorgondersteuning: Gemeenten bieden vaak ondersteuning voor mantelzorgers, zoals advies over subsidies en respijtzorg.
Neem contact op met het Wmo-loket van de gemeente waar jouw ouders wonen voor een persoonlijk gesprek en advies op maat over de mogelijkheden.
Regelmatig bewegen en oefenen voor ouderen
Bewegen helpt om in conditie te blijven. U voelt zich lichamelijk en geestelijk fit. Ook op oudere leeftijd. Daarnaast helpt bewegen om langer zelfstandig te kunnen blijven leven. En het verkleint de kans dat u valt.
Voldoende bewegen voor 65-plussers is cruciaal om fit en zelfstandig te blijven. Te weinig beweging verhoogt de kans op vroegtijdig overlijden, cognitieve achteruitgang, verminderde mobiliteit en afhankelijkheid. Voldoende beweging vermindert daarentegen de kans op chronische ziektes zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2, en botbreuken, en versterkt spieren en hersenfunctie. Bewegen geeft ook energie, verbetert sociale contacten en kan pijnklachten verminderen. Zelfs een lichte toename in beweging kan al significante gezondheidsvoordelen opleveren.
Gecombineerd met regelmatig bewegen is gezonde voeding ook belangrijk. Gezonde voeding is belangrijk voor spierbehoud, vooral bij ouderen, omdat spieren met de leeftijd afnemen. Een eiwitrijk dieet helpt om spiermassa te behouden en te versterken. Goede bronnen van eiwitten zijn vlees, vis, eieren, zuivel, noten en peulvruchten. Ook vitamine D en calcium zijn belangrijk voor sterke botten, wat helpt om vallen te voorkomen. Het eten van gevarieerde maaltijden met voldoende groenten, fruit en gezonde vetten draagt bij aan een goede algehele gezondheid en mobiliteit.
Lees meer valpreventie tips op langerthuisinhuis.nl
Geschikte hulpmiddelen gebruiken zodat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen
Het gebruik van de juiste hulpmiddelen kan helpen om veiliger te bewegen en valpartijen te voorkomen. Ze bieden extra stabiliteit en ondersteuning, waardoor de kans op balansverlies afneemt. Hulpmiddelen zoals antislipmatten en handgrepen zijn vooral nuttig bij risicovolle activiteiten, zoals douchen of traplopen. Ook het dragen van goed schoeisel of het gebruik van een rollator kan de zelfstandigheid en mobiliteit vergroten, terwijl het risico op ongelukken vermindert.
- Een wandelstok of rollator voor extra stabiliteit.
- Antislipmatten en handgrepen in de badkamer.
- Een goede bril of gehoorapparaat.
- Trapleuningen en drempelhulpen in huis.
- Comfortabele en stevige schoenen met antislipzolen.
Deze hulpmiddelen verbeteren de mobiliteit en veiligheid in huis. Bekijk ook onze lijst van de beste hulpmiddelen voor ouderen en mantelzorgers, met een overzicht van verschillende hulpmiddelen voor ouderen en mantelzorgers, zodat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen.
Conclusie
Het ondersteunen van ouderen om zo lang mogelijk veilig en zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen, vraagt om een combinatie van aandacht, voorbereiding en passende hulpmiddelen. Door samen met een ouderenadviseur naar de specifieke behoeften van je ouders te kijken, kun je de juiste stappen zetten om hun woonomgeving veiliger en comfortabeler te maken. Valpreventie en regelmatige beweging helpen om de risico’s op vallen aanzienlijk te verlagen, terwijl praktische hulpmiddelen en technologische oplossingen extra stabiliteit en gemoedsrust bieden. Zo dragen al deze maatregelen bij aan hun zelfstandigheid en welzijn, zodat je ouders zich goed voelen in hun eigen vertrouwde omgeving. Met de juiste ondersteuning kunnen zij met meer zekerheid genieten van het leven thuis. Heb je meer ondersteuning nodig? Lees onze blogpost over hoe de gemeente kan helpen jouw ouders langer thuis te laten wonen.