Benauwd, uitgeput, snel buiten adem – leven met COPD is zwaar. Voor veel mensen betekent het dat simpele handelingen zoals traplopen, aankleden of een gesprek voeren een uitdaging worden. Niet alleen fysiek, maar ook mentaal laat COPD zijn sporen na.

Als mantelzorger speel je een belangrijke rol in het dagelijks leven van je naaste. Maar wat kun je doen om te helpen, zonder jezelf voorbij te lopen?

Wat is COPD precies?

COPD (chronische obstructieve longziekte) is een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. De longen zijn blijvend beschadigd en werken minder goed. Klachten die vaak voorkomen zijn:

• Kortademigheid, ook in rust.
• Vermoeidheid en weinig energie.
• Hoesten en slijmvorming.
• Angst bij benauwdheidsaanvallen.
• Minder spierkracht door inactiviteit.

COPD is een progressieve ziekte, dus klachten kunnen verergeren over de tijd.
👉 Bron: Longfonds alles over COPD

Wat betekent dit voor het dagelijks leven?

Je naaste kan steeds minder zelfstandig. Traplopen, douchen of boodschappen doen wordt moeilijk. Dit leidt niet alleen tot lichamelijke afhankelijkheid, maar ook tot frustratie, schaamte en soms depressieve gevoelens.

Voor jou als mantelzorger betekent het vaak:

• Taken overnemen, zoals koken, schoonmaken of mee naar afspraken.
• Altijd in de buurt blijven voor noodgevallen.
• Emotionele steun bieden bij angst of paniek.
• Balanceren tussen stimuleren en begrenzen.

Hoe kun je ondersteunen?
Zorg voor rust en regelmaat. Vermijd stressvolle situaties, want stress verergert benauwdheid.

• Help bij het verdelen van energie. Plan activiteiten slim, met genoeg rustmomenten tussendoor.
• Let op signalen van overbelasting. Snel geïrriteerd, vermoeid of angstig? Neem samen een stap terug.
• Ondersteun therapietrouw. Medicatie op tijd, inhalator goed gebruiken, en longrevalidatie volgen.
• Zorg voor frisse lucht en rookvrije omgeving.

Blijf in gesprek over wat je naaste wél kan en wil doen. Betrek de persoon zelf bij keuzes, dat geeft grip en eigenwaarde.

📲 Tip: De Mantelzorger App helpt je om zorgafspraken, signalen en hulpmomenten overzichtelijk te organiseren. Ook kun je makkelijk hulp delen met anderen in de omgeving.

Zorg ook goed voor jezelf

COPD geeft onzichtbare druk op mantelzorgers. Je leeft mee met elke benauwdheid, bent altijd alert. Dat vreet energie.

Daarom:

• Bespreek je grenzen met je naaste én met hulpverleners.
• Vraag om hulp bij langdurige of zware zorg via de gemeente (Wmo).
• Zoek steun bij andere mantelzorgers of een mantelzorgconsulent.

Tot slot

COPD is een ziekte die langzaam ruimte wegneemt – letterlijk en figuurlijk. Maar met aandacht, begrip en praktische ondersteuning kun jij als mantelzorger veel betekenen. Niet door alles over te nemen, maar door samen te zoeken naar wat nog wél kan.

Vergeet ook zelf niet op adem te komen.